Marina Dap (ilustracións)
Sempre detestei estar ao seu abrigo e ademais aínda non
existías. Díxenllo aos ouvintes que debían, de seguro, sentir algún insondábel
motivo imposíbel. Tal vez sentíame así despois de haber escoitado varios
vinilos de jazz antigo co son moi baixo. Chegar tarde, non sei. Isto é moi
distinto a como comezan as súas obras. E vin o día, as súas esquinas. Respondeu
un deles.
Petei na pantalla. Entón continuou ela... falou sen sentido e sorriume ao final coa súa boca de dado, esaxerando a nosa relación coa calma do seu escritor favorito que descubrira de nena. A meda na súa voz, convidábame a coñece-la.
1
Esta historia non estaba oculta tras a porta do recuncho onde se atopaba o telefone de fichas. Isto é unha persoa, unha muller, non era unha unidade situada fronte á ollada que non deixaba de chover. Erguinme, camiñei ata a suxestión desa forma constante que nos colocaría fronte a fronte. Estabamos de pé e fixouse en que a ollaba con curiosidade.
Deben, seguramente, sentir algún insondábel motivo imposíbel de calquera mortal que compoña cancións sobre o peche dun vello bar coa voz moi distinta á desa muller que ocupaba toda a nosa atención. Non podía distinguir se por algún interese especial. Na súa relación, con nerviosismo varias veces, ata que me dera conta diso: as once mulleres maltratadas...
Respondinlle, e outra persoa utilizando métodos xornalísticos entrevistábanos aos dous. Eu sentín frío. Tamén decateime de que as once mulleres maltratadas estaban vestidas da cor dun río ao amencer. Hai veces que a lóxica do egocentrismo non tiña resposta. Sentámonos os dous entre os mualos das once mulleres. Ela falábame pero dinme conta que seguíame a ocultar o sentido do que me dicía. Sentíame tan mal que lle contestei dunha forma ferinte. Calouse, recolleu o seu abrigo do chan e pechouse nel...
3
Os músicos de jazz que no presente estaban a tocar temas creados
sobre o acontecido, habían, esaxerado o seu profesionalismo. Para min non
existías. Nunca me chamaras.
Fixéchesme moitas preguntas. Pola miña parte non che din ningunha resposta concreta. Petei en todas as súas proposicións, e tampouco quixen entender ningunha das súas propostas.
4
Muller cunha morea de camiños construídos máis ou menos á xeito. Os vellos interromperon os seus cafés para emprestar atención ao que se estaba a dicir. A voz da miña conciencia de alcatranada.
Saio para...
Quere falar con el, así e, especialmente, a través do silencio da negación. Preguntáronme como fun capaz de escribir. Debíalle algunha característica física. O dono do telefone. Isto é unha frase nun día sen pensar, semelloume espantoso e entón convideinos a un café, o que estaban a tomar arrefriara. Despois acabarase e colguei. O fin de veces que escribín. Dixo. Na que esa incerteza só logrou aumentar a miña imaxinación durante algúns segundos, a tensión que alimentaba a cadeira coas que recitaba mentalmente. Gozando nas súas palabras, por iso. Ela apareceu para se volver a desorientar tanto como xa o estaba. Mas sei das súas cartas. Nun conxunto só habitado por ela.
5
...hai veces nas que tentei respostas a modo das que se lle dan aos xornalistas que saían do bar ao teu encontro. Respondeu.
Petei o costume que se chimpa distraidamente ao baleiro do tempo. Nunca máis se volverán a tirar tan distraidamente. Nunca máis se fixou en me coñecer, pero nunca... coñecía os meus razoamentos, era estúpido.
6
Que esas mulleres maltratadas, por ter pensado que imaxinei me preguntou. Tentou xustificarse. Iso é a lóxica de ser representado en silencio nunha xuntanza de escritores de moda. Considéroos magoa uns pobres ególatras que pretenden utilizar o meu tempo... Non había resposta, e colguei o día, as once mulleres maltratadas estaban bañando-se no río que construíran coa auga das súas bágoas. Hai veces que escribín... interesaba-me falar con mágoa, mentres eu dobro as esquinas.
- Non berrara, dicía: que a primavera é unha voz capaz de imaxinar
a través do outro da voz moi rara.
Ficamos parados fronte ao vidro das lembranzas. Baixamos para impedir que unha muller estúpida se suicidase polas ideas de outro home. Esas palabras non semellaban aterrecidas (de feito estou seguro de que a siña non nos seria útil, cando che busque).
Permaneceu longos minutos en silencio. Despois, tras unha ollada e antes de saír a buscar á autora de tantas parvadas, tratei de esquecer todo o que acontecera ata ese momento. A seguinte vez seria máis cauto, tamén e finalmente soou a voz na pantalla. Indicaban que acabara de escribir. Respondinlle. Non sei. Isto está escrito con vostede ao lado.
-Quen es? -preguntoume o tipo que tiña un papel na man e ao que lle pedimos uns cafés.
7
Que me deixara polas esquinas?. Preguntou. Petei na mesa que me chegaba profundamente a angustiar. Finalmente aprendín esas palabras durante o fin de semana. Considéroos apenas uns pobres ególatras que escreben historias de peiraos abandonados. Que motivos teñen para me pedir unha entrevista?. A frase está relacionada co seu nerviosismo. Chamarame varias veces, ata que estaba alá parada, baixo unha frase.
Na miña fascinación cara o cal e escura, abrazando o seu abrigo desabrocheille os botóns. Nunca máis me sentín tan distraído.
8
9
...e á porta do bar ela falábame cunha voz moi baixa sobre a chegada inmediata das cousas inútiles. Pero critiqueina razoablemente. Pero non semellaba aterrecida (de feito estou seguro de que a mesa xunto a ela non se daba conta de nada que escribiras).
Aquilo. Esta historia é moi rara... si, moi rara. Pagáballe, e sorriume con todo o seu corpo. Esaxerando a súa relación coas once mulleres maltratadas dispostas en forma de río.
10
Hai veces que indo no taxi mandábao parar e baixabas a chamarme para que te fose buscar. A min. Cando estiven preto dos anciáns amotinados estes interromperon o seu xogo de naipes.
-Amigo? Quero coñecerche, -Ela? preguntei. Tentou xustificarse. Esa é tan distinta a unha frase en ti? -Segue. Preguntei. Dixo finalmente.
Murmureille aos que non podía distinguir, se a miña imaxinación durante o tempo que pasamos no bar, salvo dous vellos aos que se lles arrefriara o café o mesmo cas nosas palabras, polo que estaban a escribir os xornalistas sobre aqueles músicos de jazz, figureime que estaba asistindo á fuga desas mulleres maltratadas que non fai moito tempo habíamos coñecido.
11
Tal vez. Pero berrou un dos vellos e tamén vin tamén á unha das mulleres maltratadas, polo que souben de que quere falar con el neste día: que compoñen cancións sobre a vida no bar, salvo dous vellos que interromperon o seu xogo de lembranzas esquecidas.
-Amigo? preguntounos a nós. Tentou xustificarse. Esa é unha muller que era estúpida. Que esas mulleres maltratadas ao tipo, que esas palabras non poderán atribuír-se a este día concreto, as escalinatas pola que alguén lograse chegar tarde. Tiña que ver máis que coa música con que alguén logre levar dous cafés quentes á nosa chegada. O programa semellou satisface-la.
12
Continuou ela ...rindo sen pensar que podo acusala por ter pensado o que me dixo. Cada aceno, cada idea, reforzaba a miña fascinación cara ambos lados e vin-te, entendín o que me preguntaras.
Ela: -necesito coñecerte. Dixecheslle ao río.
Hai veces que me deixou unha estraña mensaxe: de que eu non son o bar, salvo dous vellos. Interromperon o seu paso. Nunca máis se axustaba así mesma a súa relación con este mesmo argumento, a carón dos músicos, a esas preguntas, pero a porta do bar tiña un farol dos que estábamos acostumados a apagar, cando nos enfadábamos. Arrefriara-seme o café cando cheguei a coñece-la. Esta noite, cando escríbeche aquilo. Esta historia é moi distinta á narración dunha fuga de condenados. Encantamento que me producía estarte contemplando mentres representaban-che no senario... Ollaba-me e non facía nada por se atopar comigo, agachada detrás duns pobres ególatras, dos que alguén falaba coa voz moi baixa. Chegar tarde facíanos tan distintos... a esperar que non estaban escritas estas páxinas para unha só ollada triste. Entón eu vina; recitei de memoria o seu nome mil veces seguidas...
-Quérote coñecer, Ela díxome finalmente. -Quero coñecerche, Ela, doutora de caricias. Ter un plano era necesario. Pasaron quince anos desde aquel café para acabar con cada idea das que sentín alá.
A miña resposta semellou satisface-la. -Podes-me acusar por algún insondábel motivo imposíbel de ser explicado. Dicía exactamente así: caen as escalinatas de eses na voz do televisor, nas súas palabras, por che ter conformado. Debíalle algunha explicación física. O plano semellou impacientala.
13
Falei con ela mentres contemplaba aos estibadores nos peiraos. -Que ilusións tes gardadas para min, sei que non había ninguén, no único sitio, que che ollase de tal maneira aos ollos. Respondinlle.
Sentámonos silenciosamente fronte ao vidro do serán e vin o incesante subir e baixar dos pensamentos, e ao mesmo tempo, que te vin chegar erguinme, camiñei ata onde se atopaban os músicos compondo cancións sobre preguntas e, por che ter conformado durante anos con aquel vello plano que nos habíamos inventado, agora seguíamos preguntándonos .
-Como era ese demasiado tempo por alá?.
-Como é o edificio das letras atrapado na viaxe das palabras?
Estaban escritas para que alguén as atravesase como se fosen a porta que con curiosidade desenlee o instinto. Case as escalinatas da imaxe dun minuto. Unha frase nas túas palabras sen sentido, o cal, entón, se alguén a detiña se atopaba co pracer de che oír a través dunha liña privada. Ela, escribiuno así. Dixérao como sempre, sen a entender e mo preguntou. Non sei porque consideran que esa muller sexa a única muller. Agora ven un corte para a publicidade.
14
Ninguén lembra esas palabras. Non lembro xa o que escribín. Adicachesme todos os teus acenos. Ela, que esta noite, cando estiven ao pé das escalinatas, me dá toda clase de explicacións. Un ser explicado.
Dicía exactamente cantos, ata que sempre tiña a través do faroliño das frases, o número do bar preparado para que te fose a buscar. Permaneceu longos minutos na concavidade estraña da imaxe. Mostrou durante algúns segundos o sitio exacto aos empregados do telefone. Isto é unha única e individual persoa, unha cena na que as súas palabras estaban escritas para ser entendidas á voz da razón, a miña fascinación daba voltas cara ambos lados e que, ademais, supoñen ca sentía. Esta noite, cando escríbeche aquilo. Esta noite, cando estiven a poucos, ela se adxudicaba o seu significado, como se fose o primeiro en o escribir. Considerounos magoa uns corenta e acaba por escribir, antes de que apaguen as luces, a siña. A historia necesita unha mensaxe, esta historia é a súa pregunta.
15
Lentamente caen... vías. Ata ca luz do outro lado do condutor... e colgueime do pescozo dos sentimentos dunha muller descoñecida utilizando un corte publicitario. Meditei cun sorriso enchido de egocentrismo no que esa muller era estúpida. Que esas palabras durante o incesante subir e baixar polas rúas vivían gardadas no peito. Nunca máis volvería a distraerme cos meus pensamentos. Non lle dixen nada.
-É por ter pensado que non existías - dixo. Nas veas hai mis de números, amigo?
-Durante anos -continuei- pregunteime de quen eran esas
palabras, durante todos eses anos non poderá atribuírse o achado a esa muller
que te olla embelecada. Se ben intrigada, sorprendida.
Detívenme para poder ser entendidas e antes de que chegase a reclamarma. Preguntei. Sentín frío, tamén que falaba con calma e sorriu algo triste, esaxerando o seu significado, de que falaba con el, así que quere falar cos que virían ao día seguinte.
Certa vez, folleando...
Non é iso o riso sen chegar a ulir? -confesei. -Entendiches? -continuou ela, ...rindo sen se dar a volta. Nunca máis llas ve por ningunha parte -dixo finalmente -Completei. O director doutro lado da rúa que ten en consideración aos que xogaban alá, seguramente, sentía algún insondábel motivo imposíbel de descifrar neste mundo tan repleto de realidade. Era digno destas palabras que estaban escritas para que a muller, mentres eu tamén, insistía en que os anciáns non nos interrompesen o paso....Ningures. Mais ben intrigada, sorprendida.
16
Detívenme distraidamente. Por que caen lentamente as fotografías se estaban atadas cun cordel nas escalinatas? Da súa relación, con este mesmo argumento, a pantalla indicaba
que eu seguía sentado na mañá seguinte. Certa vez, folleando un listen
telefónico dime conta de que aínda non fora inventado. Eran case as once e fiquei
sentíndome estreitamente unido a todos os meus sentidos, xa que se non os
sentín como eu pensaba semellaría que nunca existiras para min, ademais, eles
supoñen que me dedicáchesme todo o teu pasado. Ela, entón era a voz do
telefone. -Isto é moi raro. -Que queres facer? dixo en voz alta, salvo a dous
vellos que eu seguía coa ollada sentados nos peiraos. Entón se que agachou as
mans e pechou os puños. Preguntoume ao pé da imaxe que me mostrou durante
longos minutos despois de se marchar detrás dunha muller madura que ispe saía
da auga nese momento. Saio do café, calea moura, abrazando o seu abrigo e
vinte, entendín que eu as sentise como
estaba alá parada, baixo unha silueta de muller triste, mentres o fin de
menstruar chegou nun abrir e pechar de ollos. Interesábame falar coas palabras
que recitaba mentalmente, gozando coas novas frases que sentía florecer. Esta
noite, cando me deixou en medio dunha cena apareceu o silencio, revolvendo no
pescozo do seu profesionalismo. A min que son o xornalista e xa que seica as
escalinatas da imaxinación conducían a imaxinar aos músicos que ti invéntache
para min naquel relato perdido. Estaba ante ese papel en branco tratando de ser
o seu autor e, mentres díxenlle sen piedade todo aquilo que pensaba escribir
con sensatez. Eu sentín frío tamén mo dixo. Cada aceno, cada idea semellaba
construída con mercurio, que posibilidade tiña de que fosen entendidas antes de
poder ser escritas? Mis de veces refuxieime no seu abrigo e mentres o día non
chegaba. A historia non podía distinguir se alguén podía ficar sen sorriso.
Entre que papeis, atopei unha posibilidade tan cretina? Preguntas. Non me
dedícache nin un segundo. Ela. Necesito coñecerte. Pódocho confiar o meu silencio,
revolvendo no único refuxio que atopo nesta fuga. Ao fin logrei comunicarme.
Quero falar con sensatez.
17
A min non faltará aquel que, ademais, supoñen que alguén inserise a frase precisa na súa minúscula obra. Pasaron anos, ela estaba oculta na miña voz. De que podo acusarme polo que escribín? Eu sentín frío. Tamén que sempre che tiña na miña cabeza. Son incapaz de lle reclamar nada. Estaba ferida. Ficou quieta, pechou o seu abrigo e os vellos volvéronse para a ollar con desexo. Iso: as cousas inútiles. Pero a porta do condutor do taxi aínda permanecía aberta e falaba con el, así que a proposta de participar no xogo... e falaba con Ela. Non sei. Isto é como unha mesa partida que deixaches para min, se que teño as mans e téñoas ao ar, mentres o condutor faime preguntas sen interrogacións. Non sei. Isto é tan difícil como tentar descifrar o que pasou onte, as escalinatas das miñas lembranzas son como o teu abrigo, mentres o público nos segue contemplando. Saio para poder distraerme? Por que sei que aínda non te vin. Estampas a túa sinatura de cousa inútil, pero aínda es nova (aparentaba uns corenta ) para que eu me sentise con corpo de esquina. Chámacheme... ollaba sen piedade, imaxinándoa na súa casa. Ninguén se fixou na súa voz, un xornalista a entrevistaba mentres eu trataba de lle adiviñar algunha característica física.
18
Como esa procura podía ser tan estúpida? ...esas palabras durante algúns segundos... a pantalla do televisor... indicaban que unha persoa, unha voz de muller madura pero aínda nova (aparentaba ser intres de calquera mortal )... que esta noite, ao fin. Non había ninguén na rúa e faime preguntas. Segue...
-Eu nunca puiden esquece-las
-Ninguén lembra esas preguntas, pero nunca ningún escritor
as puxera por escrito.
-Como sei exactamente cantos, creran adiviñar o seu
nome, descoñecido para todos?
Ela semellou contentarse, e colguei o telefone. Puxen a música que esa situación suxería. Ela, segue representando o seu papel na obra... Detívenme para oír a súa voz, ao que acabei sentíndome estreitamente unido xa que conducía ao único lugar no que se volvería a iniciar unha nova partida de naipes. Fixouse no pracer que sentía.
-O sabes -confesei.
-Entendiches?
-Pódocho acusar por tanto, sei que imaxinei todo. Desculpo
con Ela.
Finalmente aprendín esas palabras que ti invéntache só para que os vellos interrompesen a súa partida e te ollasen. Ela.
Cada aceno, cada idea dela, facíame que seguise esperándoa entre esas esquinas desesperadas da miña angustia. Iso: as esquinas.
-Espérame para que poda construír a túa a cara de muller.
Novo corte publicitario. Respostas... que pechan calquera explicación razoábel. Pregunteime de quen eran esas palabras mortas, durante todos eses anos, moitos anos, non son a resposta pero, as sentín. A miña resposta semellou satisfactoria, e erguín a barbuña desa muller con curiosidade como se dun recen nado se tratase. Eu nunca mais. Outra muller séntase na cadeira que ocupei antes, dinme a volta para lle ollar e pedimos dous cafés. Fixouse na imaxe que eu proxectaba durante todos eses anos, non é iso e me dixo algo cun sorriso provocador.
Cosas inútiles pero queridas ás que acabei sentíndome estreitamente vencellado xa que ti aínda permanecías tan desorientada como eu. Non faltará aquel que, ademais, supoñen que utilizaba toda a súa voz para berrar: Di que cría coñece-la
19
Esta historia é tan distinta a como a tiña pensada que me desculpo con Ela. Non lle dixen.
-É tarde e, Ela?
Eu sentía-me aínda naquel vello bar e xunto río. Hai veces que sinto o estraño desta mensaxe, que sei que hai luces nas escalinatas da siña, e que lembro en que momento escríbeche aquilo. Esta noite hai só un reloxo entre nós. Case podo ver ás mulleres maltratadas do río... A Ela... ríndo sen pensar que eu acabara de pensar cando te vin.
Entón sentinme perdido xunto a aquela outra muller que me
falaba cun ton pausado, monocorde, mentres o apoio da miña cadeira lle indicaba
o que esa situación suxería, que deberíamos de facer cando nos marchásemos
xuntos a algún lugar agachado. Pódocho confiar todo isto agora que sei
definitivamente que teño que seguir esperándote. Saio para iniciar a busca i
esa procura será roubada ao tipo que nos roubara o presente. É unha única e
individual persoa, estaba a ver.
Ás veces tentei respostas a man. Varias noites antes, de memoria e inventándome a unha persoa agachada polos recunchos do meu cuarto, que me ditaba. Ficámonos parados Un sendo Ela, que non é ningunha parvada. Falamos no linguaxe das caricias. Non o souben naquel intre, non podía distinguir se fora provocado pola frase escrita nos muros das rúas. Non construíra nas súas obras ningún principio no que sen compaixón había machucado calquera sentido moral. Corrixiríame se alguén se houbese decatado de que xa me marchara.